Op 1 januari 2027 is het zover: dan hebben de meeste fondsen de overstap naar de solidaire óf de flexibele premieregeling gemaakt. In onze vorige blog vertelden wij meer over het Experience Lab Pensions en de lessen die we hebben geleerd omtrent de werking van de solidaire premieregeling. Nu is het tijd om dieper in te gaan op de communicatie richting de deelnemer.

In het nieuwe pensioenstelsel komt de verantwoordelijkheid voor pensioen weer grotendeels bij de deelnemer zelf te liggen. Nu we van een uitkerings- naar een premieovereenkomst gaan, heeft de deelnemer alleen zekerheid over de premie die de werkgever afdraagt. Wat dit uiteindelijk aan pensioenuitkering oplevert, is echter niet duidelijk. Voor de deelnemer betekent dat een leven lang inkomsten en uitgaven balanceren en zelf anticiperen op alle mogelijke risico’s.

Het is daarom belangrijker dan ooit om na te denken over deelnemerscommunicatie. Tijdens het Experience Lab Pensions hebben wij hierover enkele lessen geleerd. Deze delen we graag met u!

Schoonheid in eenvoud: zorg voor herkenbaarheid

Met de 10 deelnemende pensioenfondsen bogen wij ons in het Experience Lab over deelnemerscommunicatie. Al snel kwam naar voren dat eenvoud en herkenbaarheid cruciaal zijn. Verrassend uit de hoek komen is — zeker tijdens de overgang naar een gloednieuw stelsel — niet wenselijk. Onze conclusie is dat een vertrouwd format de deelnemer op zijn of haar gemak stelt.

In het Experience Lab is onderzocht of een standaard lay-out — die gelijk is aan het uiterlijk van een kassabon of bankafschrift — bijdraagt aan begrip en vertrouwen. Maar wat staat hier nu precies op?

Transparantie is een groot goed: deel informatie gedoseerd

Het is verleidelijk om alles uit te leggen, maar dat kan ook vragen oproepen bij de deelnemer.

Wanneer deelnemers inloggen, zien zij in eerste instantie twee bedragen die relevant voor hen (kunnen) zijn. Allereerst de maandelijkse pensioenuitkering — wat ons betreft een schatting en geen verwachting in de communicatie naar deelnemers. Daarnaast het huidige kapitaal in de individuele pensioenpot, dat gedurende de tijdreis in het Experience Lab flink in waarde varieerde. De deelnemer kan op deze bedragen klikken om bij de verdiepende 'informatielaag' te komen. Hier kan hij of zij bekijken wat er aan kapitaal is overgekomen vanuit de oude regeling, wat de eigen bijdrage is die de werkgever vanuit het salaris betaalt, hoeveel de werkgever daarbovenop zelf betaalt, welk rendement op de beleggingen zijn behaald en wat er ontvangen (of betaald) is uit de collectieve reservepot. Vooral dit laatste is lastig te communiceren en daarom verdient (standaard?) terminologie op dit vlak de aandacht.

Dit geldt des te meer als de deelnemer verder doorklikt naar de volgende laag: het transactieoverzicht. Hierin staan de bedragen die maandelijks zijn of haar pensioenpot in- en uitgaan, zoals het beleggings- en beschermingsrendement dat in de betreffende maand is behaald, de kosten die de deelnemer zelf heeft bijgedragen en de werkgever. Maar ook bijschrijvingen van een levenbonus, bijdragen door de deelnemer en werkgever aan een collectieve reservepot en verrekeningen als gevolg van overlijden van andere deelnemers.

Selectief delen: het 'hoe' en het 'wat'

De conclusie die wij samen met de deelnemende fondsen hebben getrokken uit deze aanpak? Het gelaagd communiceren van informatie in 'kassabon-format' werkt. En als we gezamenlijk nadenken over deelnemerscommunicatie in het nieuwe stelsel, versterken we elkaar.

Natuurlijk blijft het wel de vraag wát u als fonds precies wilt uitleggen. Wij merken dat hierover verschillende opvattingen bestaan. Het ene fonds wil bijvoorbeeld enkel over aanspraken communiceren, terwijl het andere focust op kapitalen.

Daarnaast is de discussie over de communicatie van de collectieve potjes niet geslecht: is het wel of niet wenselijk om een levenbonus of een verrekening als gevolg van overlijden te tonen aan de deelnemer?

Ons advies is om goed na te denken over de mate van transparantie die u in uw communicatie richting deelnemers wilt hanteren. Het Experience Lab Pensions kan u helpen om de consequenties vooraf in ogenschouw te nemen — samen met andere fondsen.

Hoe zit het met de unit-administratie bij een solidaire premieregeling?

Een belangrijke vraag. Ook over de unit-administratie hebben wij de nodige lessen geleerd in het Experience Lab. Deze bespreken we uitgebreid in onze volgende blog.